Kỹ năng đặt câu hỏi mở có cấu trúc tốt là vô cùng quan trọng, bởi vì chúng giúp chúng ta rút ra được những quan điểm và ý kiến được suy nghĩ kỹ lưỡng từ các cá nhân và nhóm. Đây là một kỹ năng mà bất kỳ ai đều có thể phát triển, đặc biệt là những nhà lãnh đạo đang cố gắng tạo ra một nền văn hóa cởi mở và tập trung vào huấn luyện và hỗ trợ.
Các câu hỏi mở không chỉ giúp chúng ta thu thập các câu trả lời đơn giản, mà còn cho phép nhân viên, sinh viên, đồng nghiệp hoặc bất kỳ ai mà chúng ta muốn hướng tới có cơ hội để khám phá sâu hơn câu trả lời của họ và thể hiện suy nghĩ thực sự của mình.
Câu hỏi Mở là gì?
Câu hỏi Mở là loại câu hỏi mà câu trả lời trả lời đầy đủ và chi tiết thỏa mãn nhu cầu của người hỏi, nó không được giới hạn bởi các tùy chọn trả lời có hoặc không như với câu hỏi đóng. Điều này cho phép người trả lời có tự do để trả lời bằng cách sử dụng ngôn ngữ và suy nghĩ của họ.
Các câu hỏi mở thường được sử dụng để khám phá ý kiến, tư duy và cảm nhận của người trả lời. Các câu hỏi mở thường bắt đầu bằng các từ như “tại sao”, “như thế nào”, “nói cho tôi biết về”, “bạn nghĩ gì về”,…
Thay vì yêu cầu người trả lời chọn từ một danh sách các câu trả lời có sẵn, câu hỏi mở khuyến khích người trả lời suy nghĩ và đưa ra câu trả lời riêng của họ. Vì vậy, câu hỏi mở thường cho phép người hỏi thu thập thông tin và hiểu rõ hơn về quan điểm, suy nghĩ và cảm nhận của người trả lời.
Câu hỏi Mở so với câu hỏi Đóng
Hai loại câu hỏi này có thể được sử dụng cùng nhau để tạo ra câu trả lời đầy đủ hơn từ người trả lời. Chúng có thể hoạt động tốt khi được kết hợp vì không phải câu hỏi nào cũng cần câu trả lời dài và chi tiết, trong khi những câu hỏi khác không yêu cầu suy nghĩ hoặc cân nhắc nhiều.
Như đã đề cập trước đó, các câu hỏi đóng sẽ có câu trả lời “có” hoặc “không”. Chúng cũng có thể nêu bật một loạt các phản hồi được xác định trước khác (ví dụ: Tùy chọn A, B, C). Vì vậy, hãy tóm tắt nó theo cách này:
Câu hỏi Mở
- Thường bắt đầu bằng “Làm thế nào”, “Tại sao” và “Cái gì”
- Không có câu trả lời được thiết lập hoặc xác định trước
- Yêu cầu trả lời để giải thích
Câu hỏi Đóng
- Có một số dạng câu trả lời được xác định trước
- Chúng thường có phản hồi “Có / Không”
Điều gì Tạo nên một Câu hỏi Mở tốt?
Câu hỏi mở đóng vai trò quan trọng trong việc thu thập thông tin, khơi gợi tư duy và thúc đẩy giao tiếp hiệu quả. Tuy nhiên, không phải bất kỳ câu hỏi mở nào cũng mang lại kết quả như mong muốn. Vậy làm thế nào để tạo ra những câu hỏi mở thú vị và hiệu quả?
1. Động từ gợi mở:
- Sử dụng động từ tập trung vào suy nghĩ và cảm xúc như “nghĩ”, “thích”, “muốn”, “tin tưởng”, “cảm nhận”.
- Ví dụ: “Bạn nghĩ gì về hội thảo hôm nay?”, “Bạn muốn tìm hiểu thêm về điều gì?”
2. Tính thách thức:
- Sử dụng từ ngữ khơi gợi tò mò, ví dụ: “tại sao không”, “hãy nghĩ xem”, “bạn đã bao giờ suy nghĩ đến việc…”.
- Đưa ra câu hỏi giả định để khuyến khích tư duy sáng tạo, ví dụ: “Bạn sẽ làm gì nếu…”, “Làm thế nào chúng ta có thể cải thiện…”.
3. Tránh buộc tội:
- Hạn chế sử dụng các câu hỏi “tại sao” mang tính chất dồn ép, ví dụ: “Tại sao bạn lại làm như vậy?”.
- Thay thế bằng những câu hỏi mở hơn để thu thập ý kiến, ví dụ: “Bạn đã sử dụng điều gì làm cơ sở cho quyết định của mình?”.
4. Cụ thể và rõ ràng:
- Đảm bảo người trả lời hiểu rõ ý nghĩa của câu hỏi.
- Tránh câu hỏi mơ hồ hoặc mang tính chất chung chung.
5. Kỹ thuật đặt câu hỏi:
- Sử dụng câu hỏi khởi động để thu hút sự chú ý.
- Đưa ra câu hỏi tiếp theo để đào sâu vấn đề.
- Lắng nghe cẩn thận và thể hiện sự quan tâm đến câu trả lời.
50+ Ví dụ Câu hỏi Mở
Các câu hỏi mở trong Chamdocsach có thể được áp dụng linh hoạt theo nhiều cách khác nhau. Như đã đề cập trước đó, chúng rất hữu ích để thêm vào bất kỳ cuộc khảo sát hoặc bài thuyết trình nào. Chúng có thể mang lại giá trị tương đương cho một buổi giảng đường đại học, một cuộc họp hàng tuần, hay một bài tập về nhà.
Dưới đây là một số ví dụ về các câu hỏi mở, mà bạn có thể sử dụng và áp dụng cho bài thuyết trình tiếp theo. Để làm cho nó trọn vẹn hơn, chúng tôi đã phân loại ví dụ theo các danh mục:
5 Câu hỏi Mở khi Thảo luận trên lớp
- Bạn sẽ mô tả trường của chúng ta cho người khác như thế nào?
- Bạn sẽ làm gì nếu bạn là giáo viên trong một ngày?
- Nếu bạn chỉ có thể học một môn học, bạn sẽ chọn môn gì và tại sao?
- Làm thế nào chúng ta có thể cải thiện môn học?
- Có nên học năm ngày một tuần không và tại sao?
5 Câu hỏi mở khi nói chuyện với Người Lạ
- “Bạn có thích ở đây không? Tại sao?” - Câu hỏi này sẽ khuyến khích người đối thoại để chia sẻ về cảm nhận của họ về nơi đó, giúp tạo ra sự kết nối và đào sâu hơn trong cuộc trò chuyện.
- “Bạn nghĩ thế giới này sẽ thay đổi như thế nào trong 10 năm tới?”
- “Bạn thích loại nhạc nào?”
- “Bạn đã đi đâu xa nhất trong cuộc đời của mình?”
- “Bạn nghĩ công nghệ sẽ ảnh hưởng như thế nào đến cuộc sống của chúng ta trong tương lai?”
- “Bạn có thích đọc sách không? Nếu có, bạn đã đọc cuốn sách gì gần đây nhất?”
5 Câu hỏi mở cho các cuộc trò chuyện cởi mở
- Phần tuyệt vời nhất trong chuyến đi của bạn là gì?
- Kế hoạch của bạn cho kỳ nghỉ là gì?
- Tại sao bạn quyết định đến hòn đảo đó?
- Tác giả yêu thích của bạn là ai?
- Hãy cho tôi biết thêm về kinh nghiệm của bạn.
5 Câu hỏi mở để khởi động thảo luận Nhóm:
- “Bạn cảm thấy thế nào về chủ đề này?”
- “Bạn có kinh nghiệm gì liên quan đến chủ đề này?”
- “Bạn nghĩ tại sao chủ đề này lại quan trọng?”
5 Câu hỏi mở để thu thập ý kiến:
- Bạn nghĩ gì về phương pháp làm việc này?
- Bạn có đề xuất gì để cải thiện kế hoạch này?
- Bạn đánh giá cao nhất yếu tố nào của sản phẩm này?
- Bạn nghĩ chúng ta có thể áp dụng OKR để quản lý mục tiêu nhóm không?
Ví dụ 6: Câu hỏi mở để tìm hiểu thông tin chi tiết:
- Bạn có những kế hoạch cụ thể nào để đạt được mục tiêu này?
- Bạn đã sử dụng công cụ gì để thực hiện công việc này?
- Bạn có kế hoạch gì cho tương lai của mình?
5 Câu hỏi Mở cho các Cuộc họp Nhóm, Mở rộng tầm nhìn
- Bạn nghĩ chúng ta có thể cải thiện cuộc họp này như thế nào?
- Bạn nghĩ đâu là phần tốt nhất và tệ nhất của cuộc họp này và tại sao?
- Nếu bạn tổ chức một cuộc họp trong một tuần, bạn sẽ làm gì?
- Một cuộc họp nhóm tốt bao gồm những gì?
5 Câu hỏi Mở cho Khảo sát công ty
- Bạn sẽ mô tả văn hóa làm việc của chúng ta như thế nào?
- Bạn sẽ làm gì để cải thiện năng suất làm việc?
- Bạn sẽ nghĩ gì nếu chúng ta chuyển sang một tuần làm việc 4 ngày?
- Chúng ta có thể làm gì để cải thiện việc giữ chân nhân viên?
5 Câu hỏi Mở cho các Phiên Động não
- Bạn nghĩ đâu là giải pháp tốt nhất?
- Cách tốt nhất để thu thập ý tưởng là gì?
- Bạn cảm thấy thế nào về cách làm việc hiện tại của chúng ta?
- Những điều quan trọng nhất khi động não là gì?
- Bạn có ý tưởng gì để tăng doanh số của sản phẩm này không?
- Bạn nghĩ có cách nào để cải thiện chất lượng sản phẩm của chúng ta không?
- Bạn nghĩ chúng ta có thể tận dụng các công nghệ mới để phát triển sản phẩm của chúng ta không?
Ví dụ 10: Cí dụ về các câu hỏi mở khi thuyết trình về chủ đề ChatGPT
- “Bạn nghĩ ChatGPT có thể được áp dụng ở những lĩnh vực nào trong tương lai?” - Câu hỏi này khuyến khích người thuyết trình để chia sẻ quan điểm của họ về tiềm năng và ứng dụng của ChatGPT trong tương lai.
- “Bạn có ý tưởng gì để phát triển thêm các tính năng cho ChatGPT?”
- “Bạn nghĩ ChatGPT có thể giải quyết được những vấn đề gì trong cuộc sống hàng ngày của con người?”
- “Bạn có kế hoạch gì để tăng khả năng tương tác và đưa ChatGPT gần hơn với cộng đồng người dùng?”
- “Bạn nghĩ ChatGPT có thể thay thế được vai trò của con người trong tương lai?”
5 câu hỏi mở khi Thảo luận về sức khỏe năng lượng con người
- “Bạn nghĩ chế độ ăn uống của chúng ta có ảnh hưởng đến sức khỏe và năng lượng của cơ thể không?” - Câu hỏi này khuyến khích các thành viên trong buổi thảo luận để chia sẻ quan điểm của họ về tầm quan trọng của chế độ ăn uống và cách nó ảnh hưởng đến sức khỏe và năng lượng.
- “Bạn có bất kỳ lời khuyên nào để giảm căng thẳng trong cuộc sống hàng ngày không?”
- “Bạn nghĩ việc tập thể dục thường xuyên có tác động đến sức khỏe và năng lượng của cơ thể không?”
- “Bạn có bất kỳ thực phẩm hay đồ uống nào giúp tăng cường sức khỏe và năng lượng không
- “Bạn có ý tưởng nào để tăng cường năng lượng và tinh thần cho bản thân trong công việc và cuộc sống hàng ngày không?”
Lợi ích của Câu hỏi mở
Câu hỏi Mở mang lại nhiều lợi ích cho quá trình tìm hiểu ý kiến và suy nghĩ của người khác. Dưới đây là những lợi ích của Câu hỏi Mở:
- Tạo cơ hội khám phá sâu sắc hơn về suy nghĩ và cảm nhận của người trả lời: Câu hỏi Mở cho phép người trả lời tự do thể hiện suy nghĩ và cảm nhận của mình một cách tự nhiên, giúp người hỏi hiểu rõ hơn về quan điểm của người trả lời.
- Cho phép đánh giá chính xác: Với câu hỏi mở, người trả lời không bị giới hạn trong việc chọn câu trả lời và có thể nói ra ý kiến của mình một cách chính xác hơn.
- Thúc đẩy sự suy nghĩ và phát triển tư duy: Câu hỏi mở đòi hỏi người trả lời suy nghĩ sâu sắc và đưa ra câu trả lời có ý nghĩa, giúp phát triển tư duy và khả năng giải quyết vấn đề.
- Gợi mở trao đổi: nó có khả năng mở rộng và đưa ra nhiều khía cạnh khác nhau của chủ đề, giúp tạo ra một cuộc trao đổi sinh động và phong phú hơn.
- Tạo sự thoải mái và tin tưởng: Khi người trả lời cảm thấy có thể chia sẻ ý kiến của mình một cách tự do và không bị giới hạn, họ cảm thấy thoải mái và có niềm tin hơn vào quá trình trao đổi.
Kết luận
Các câu hỏi mở của Chamdocsach không chỉ giúp bạn áp dụng vào thực tế mọi thứ bạn vừa đọc trong blog này - bạn còn có thể thực hành để áp dụng vào cuộc sống từ lớp học tới giao tiếp hàng ngày và sử dụng nó trong môi trường làm việc nhóm, động não và ngay cả khi thuyết trình mở rộng ra mọi lục mọi nơi trong cuộc sống và trong công việc.
Sử dụng câu hỏi mở đúng lúc đúng chỗ sẽ thúc đẩy sự tham gia và tương tác với mọi người và sáng tạo hơn và tạo ra các giải pháp tốt trong công việc và cuộc sống hàng ngày, vì vậy đây là cách hoàn hảo để giúp mọi thứ trở nên nhẹ nhàng và thú vị hơn.
Chúc bạn thành thạo với kỹ năng đặt câu hỏi mở.
