Cây đuôi chuột là một loại cây mọc hoang ven đường nhưng lại mang lại nhiều lợi ích cho sức khoẻ. Để tìm hiểu rõ hơn cây đuôi chuột là gì cũng như những lợi ích của cây đuôi chuột mang lại cho sức khoẻ của chúng ta thì hay tìm hiểu qua bài viết này nhé!
1Giới thiệu về cây đuôi chuột
Cây đuôi chuột (Stachytarpheta jamaicensis) thuộc họ cỏ roi ngựa (Verbenaceae), là một loài cây mọc hoang dại có nguồn gốc từ các nước ở Châu Mỹ. Cây cỏ đuổi ngựa còn được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau như: Đũa bếp, hải tiên, bôn bôn, cỏ đuôi lươn, mạch lạc, giả mã tiền, điềm thông.
Đuôi chuột là một loại cây thân thảo lâu năm cao khoảng 2m. Kiểu mọc của lá là kiểu đối xứng, với hình bầu dục, có mép răng cưa rộng khoảng 2 - 4cm và dài từ 3 - 8cm. Hoa mọc theo cụm màu tím, quả nang dài khoảng 4 - 5mm, thường phát triển vào khoảng tháng 4 - tháng 6 hằng năm.
Toàn bộ cây đều được thu hái để làm thuốc. Cây đuôi chuột chứa thành phần hoá học đa dạng, bao gồm glucosidic (chứa trong toàn cây), dopamin chiết xuất từ lá và thân, tannin và acid chlorogenic từ rễ cây [1].
Cây đuôi chuột là một loại cây hoang dại có nguồn gốc từ Châu Mỹ
2Tác dụng của cây đuôi chuột
Theo Đông y
Theo y học cổ truyền cây đuôi chuột được biết được với các công dụng như lợi tiểu, giải độc, thanh nhiệt. Do đó có thể điều trị các tình trạng nổi mụn nhọt, các bệnh lý liên quan đến thận, rối loạn tiêu hoá, viêm khớp.
Cỏ đuôi chuột đường sử dụng để điều trị các chứng mụn nhọt
Theo y học hiện đại
Một số nghiên cứu hiện nay đã chứng minh được một số công dụng thần kỳ từ các dạng bào chế có nguồn gốc từ cỏ đuôi chuột như cao, cao ethanol, dịch chiết như:
- Giúp giảm đau, an thần, điều hoà thân nhiệt và ức chế vận động.
- Chống co thắt và giãn mạch.
- Kháng viêm và chống nhiễm trùng.
- Bên cạnh đó, dược liệu còn giúp hạ huyết áp, hạ đường huyết.
Cao thuốc được bào chế từ cây đuôi chuột mang lại nhiều công dụng tuyệt vời cho con người
Cây đuôi chuột trong điều trị bệnh
Hiện nay,dược liệu cỏ đuôi chuột thường được sử dụng như một vị thuốc để điều trị một số bệnh lý sau:
- Các chứng cảm lạnh, ho.
- Bệnh lý về đường tiêu hoá.
- Đau nhức xương khớp.
- Các bệnh lý trên đường tiết niệu, đặc biệt là viêm.
- Các bệnh lý viêm khác như viêm kết mạc, viêm hầu họng.
Cây đuổi chuột có thể được sử dụng để chữa cảm lạnh và ho
3Các bài thuốc trị bệnh của cây đuôi chuột
Bài thuốc trị mụn nhọt và viêm da có mủ
Chuẩn bị:
- 90g cây đuôi chuột.
- 60g bọ mắm.
- 60g ngưu tất.
Cách sử dụng:
- Tất cả dược liệu sau khi thu sẽ được rửa sạch và để ráo nước.
- Giã nát dược liệu bằng cối chày.
- Sau khi dược liệu đã được giã thật nát thì tiến hành đắp hỗn hợp trên lên vùng da bị mụn nhọt hoặc viêm da, lưu ý cần vệ sinh sạch sẽ vùng da cần điều trị.
Bài thuốc chữa viêm hầu họng
Chuẩn bị: Một nắm cỏ đuôi chuột tươi.
Cách sử dụng:
- Rửa sạch dược liệu và ngâm trong nước muối 15 phút.
- Rửa sạch dược liệu rồi đem giã trong cối với một ít đường.
- Ngậm dược liệu đã được giã trong khoảng 10 phút, sau một khoảng thời gian chứng viêm hầu họng có thể được cải thiện.
Bài thuốc chữa bầm tím và đau nhức do chấn thương
Chuẩn bị: Một nắm cỏ đuôi ngựa và cỏ hôi với số lượng vừa đủ với nhu cầu sử dụng.
Cách sử dụng:
- Dược liệu sau khi thu hái được rửa sạch và ngâm với nước muối trong vòng 15 phút để làm sạch.
- Giã tất cả dược liệu bằng chày cối và đắp lên vùng bị bầm tím và chấn thương.
- Có thể sử dụng băng gạc để cố định vị trí đắp, lưu ý cần thay băng ít nhất 1 lần/ngày.
Bài thuốc trị khí hư, bạch đới
Chuẩn bị:
- 40g Rễ cây đuôi chuột.
- 20g Bạch đồng nữ.
- 20g Bạc thau.
Cách sắc thuốc:
- Rửa sạch dược liệu.
- Sử dụng ấm đun chuyên dụng để sắc thuốc.
- Tiến hành sắc thuốc với 700ml, đun ở lửa nhỏ đến 300ml thì dừng sắc.
Cách sử dụng:
- Chia lượng thuốc thành các phần bằng nhau và uống 2 - 3 lần trong 1 ngày.
- Uống mỗi ngày cho đến khi triệu chứng được cải thiện.
Bài thuốc trị thấp khớp gây tê bì chân tay, đau mỏi xương khớp
Chuẩn bị:
- 40g Cỏ đuôi chuột.
- 10g Dây đau xương.
- 10g Thương nhĩ tử.
- 10 Hạt gấc.
Cách tiến hành:
- Rửa sạch tất cả các nguyên liệu với nước.
- Sắc thuốc với lượng nước vừa đủ.
- Chia thành nhiều phần nhỏ và uống trong 1 ngày, có thể kết hợp với đắp bã dược liệu cỏ đuôi chuột nếu tình trạng đau nhức nghiêm trọng.
Bài thuốc trị chứng nước tiểu vàng, vàng da, sốt do gan
Chuẩn bị:
- 40g Rau má.
- 40g Cây chó đẻ.
- 40g Rau diếp cá.
- 40g Cây cỏ đuôi chuột.
Cách tiến hành:
- Nguyên liệu rửa sạch với nước để loại bụi bẩn.
- Sắc với một lượng nước vừa đủ.
- Chia nhỏ uống trong ngày.
Bài thuốc chữa viêm đường tiết niệu
Chuẩn bị:
- 40g Cây đuôi chuột.
- 10g Kim ngân hoa.
- 30g Dây bòng bong.
- 30g Mã đề.
Cách sử dụng:
- Rửa sạch tất cả các nguyên liệu bằng nước.
- Sắc thuốc với lượng nước vừa đủ, dừng sắc khi lượng nước cạn còn 1/3 so với ban đầu.
- Chia thành nhiều phần nhỏ và sử dụng trong ngày. Áp dụng đều đặn để mang lại hiệu quả điều trị.
Bài thuốc trị nhiễm giun ở trẻ nhỏ
Chuẩn bị: Một lượng vừa đủ rễ đuôi chuột tươi.
Cách sử dụng:
- Dược liệu được ngâm và rửa bằng nước muối loãng trong khoảng 15 phút để loại bỏ các bụi bẩn và tạp.
- Ép lấy nước cho trẻ uống.
Bài thuốc trị sốt rét
Chuẩn bị: Một nắm lá cỏ đuôi chuột tưới.
Cách tiến hành:
- Rửa sạch lá cỏ đuôi chuột và ngâm với muối loãng trong 15 phút.
- Sắc lá cỏ đuôi chuột với một lượng nước vừa đủ.
- Mỗi ngày dùng 1 thang cho đến khi triệu chứng thuyên giảm.
Bài thuốc trị bệnh lậu và dùng cho phụ nữ vừa sảy thai
Chuẩn bị: Một lượng vừa đủ rễ cỏ đuôi chuột.
Cách tiến hành:
- Sơ chế sạch dược liệu và sắc với lượng nước vừa đủ.
- Uống đều đặn mỗi ngày để cải thiện triệu chứng.
Bài thuốc hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường type 2
Chuẩn bị: 30g dược liệu gồm lá và ngọn của cỏ đuôi chuột.
Cách hãm thuốc: Dược liệu sau khi được sơ chế sạch sẽ, loại bỏ bụi bẩn, để ráo sau đó cho vào cốc với nước nóng hãm trong 10 - 15 phút.
Cách sử dụng: Dùng thay trà, sử dụng đều đặn hằng ngày.
Hỗ trợ điều trị bệnh tim
Cách dùng tươi:
- Rửa sạch lá cây đuôi chuột và cho vào miệng nhai sống, nuốt cả nước và bã.
- Theo dân gian, nam dùng 7 lá, nữ dùng 9 lá.
Cách dùng khô:
- Thu hái lá và ngọn cây đuôi chuột, chặt thành từng đoạn và đem phơi nắng đến khi khô.
- Mỗi ngày hãm với nước sôi uống thay trà.
Bài thuốc trị tiêu chảy, viêm đường tiết niệu và ho
Chuẩn bị: 20 - 30g cây cỏ đuôi chuột đã phơi khô.
Cách sắc thuốc:
- Làm sạch và đem sắc với 1 lít nước lọc.
- Đun lửa nhỏ đến khi còn 500ml thì dừng sắc.
Cách sử dụng: Chia nhỏ thuốc và sử dụng trong 1 ngày. Sử dụng đều đặn mỗi ngày 1 thang để triệu chứng giảm nhẹ.
4Lưu ý sử dụng cây đuôi chuột
Đối tượng sử dụng
Dược liệu được dùng cho tất cả các bệnh nhân đang gặp phải các bệnh lý như: cảm lạnh, ho, tiêu chảy, viêm hầu, viêm khớp, viêm đường tiết niệu. Trừ những trường hợp sau đây:
- Phụ nữ có thai và đang trong thời kỳ cho con bú, vì một số thành phần trong dược liệu có thể ảnh hưởng đến sức khoẻ.
- Người có thể trạng hư hàn, vì dược liệu có tính hàn dùng trong thời gian dài có thể gây tổn hại sức khoẻ.
- Bệnh nhân bị huyết áp thấp cần cẩn trọng khi sử dụng hoặc phải tham khảo ý kiến của bác sĩ.
Các đối tượng bị chống chỉ định khi sử dụng cây cỏ đuôi chuột
Liều lượng sử dụng
Nếu ở dạng uống thì không nên uống quá 15 - 30g một ngày. Tuy nhiên cần phải tham khảo ý kiến của thầy thuốc để có thể hiệu chỉnh được liều lượng và thời gian sử dụng thuốc phù hợp. Bởi vì lạm dụng có thể dẫn đến việc gặp phải các tác dụng bất lợi.
Không nên dùng quá 30g đuôi chuột mỗi ngày
Tương tác có thể gặp phải khi sử dụng cây đuôi chuột
Mặc dù có rất nhiều hiệu quả trong việc điều trị một số bệnh lý, tuy nhiên cây đuôi chuột có thể gây ra tương tác với một số loại thực phẩm chức năng hay dược liệu khác. Do đó, cần phải tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo được tính an toàn và hiệu quả trong việc sử dụng thuốc.
Tham khảo ý kiến bác sĩ tránh các tương tác thuốc có thể xảy ra
Các tác dụng phụ có thể gặp phải
Buồn nôn, khó chịu, nổi mề đay, mẩn ngứa là những tác dụng phụ có thể gặp phải ở những bệnh nhân sử dụng cỏ đuôi chuột. Cần liên hệ với thầy thuốc khi gặp phải các triệu chứng này để có hướng xử lý kịp thời.
Nổi mề đay là một trong các dấu hiệu tác dụng phụ mà người bệnh có thể gặp
Bài viết trên tóm tắt khái quát những công dụng của cây đuôi chuột đối với sức khoẻ của con người cùng 13 bài thuốc điều trị bệnh hiệu quả từ cây đuôi chuột. Tuy nhiên, thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo, bạn cần tham khảo ý kiến của các thầy thuốc để có hiệu quả sử dụng tốt nhất. Nếu thấy bài viết hay và ý nghĩa, hay chia sẻ đến mọi người xung quanh nhé!