Ngày 25-5-1950: Ngày truyền thống Nhà máy Z151

Chuyên mục Ngày này năm xưa số ra ngày 25-5-2022 cũng được Báo Quân đội nhân dân Điện tử thực hiện dưới hình thức các tác phẩm phát thanh podcast và video clip trên Chuyên trang Media Báo Quân đội nhân dân Điện tử, trân trọng mời bạn đọc xem thêm.

Một số sự kiện trong nước và quốc tế ngày 25-5

Sự kiện trong nước

- Ngày 25-5-1938: Hội truyền bá Quốc ngữ chính thức ra mắt tại trụ sở Hội thể dục thể thao Hà Nội do Nguyễn Văn Tố làm hội trưởng. Trước đông đảo người nghe, đồng chí Phan Thanh một nhà giáo, trí thức trẻ có tài hùng biện, đồng thời là dân biểu của Viện Dân biểu Trung kỳ khóa III, đại biểu của Đảng Cộng sản Đông Dương ở Viện Dân biểu thay mặt Ban vận động Trung ương nói về nạn thất học và những mục tiêu, tôn chỉ của Hội.

Quang cảnh Lễ thành lập Hội truyền bá Quốc ngữ, 25-5-1938. Ảnh: baotanglichsu.vn

- Ngày 25-5-1950: Ngày truyền thống của Nhà máy Z151 thuộc Tổng cục Kỹ thuật. 72 năm trước, để đáp ứng yêu cầu sửa chữa, phục hồi các loại phương tiện vận tải cơ giới, bảo đảm cho việc cơ động lực lượng, vận chuyển vũ khí, vật chất hậu cần của quân đội trong kháng chiến chống Pháp, Xưởng Tiền Phong (tiền thân của Nhà máy Z151) đã được thành lập tại chân đèo Giàng, thôn Nà Pái, xã Vị Hương, huyện Bạch Thông, tỉnh Bắc Kạn. Với tinh thần “Đoàn kết, chủ động, sáng tạo, tự lực, tự cường”, nhà máy đã nghiên cứu, chuyển đổi từ xe chạy xăng sang xe chạy than và chế tạo thử nghiệm thành công chiếc xe ô tô quân sự đầu tiên mang tên “Xe Chiến thắng” - biển số QS-0001.

Chiếc ô tô Chiến Thắng được dựa theo chiếc Fregate chạy xăng của Pháp. Ảnh: vtc.vn

Sự ra đời của Xưởng Tiền Phong cùng việc tự nghiên cứu, chế tạo thành công xe ô tô quân sự đầu tiên đã đánh dấu sự ra đời và phát triển của ngành Xe-Máy quân đội. Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, dù địa điểm đứng chân và biên chế có nhiều thay đổi, song cán bộ, công nhân, người lao động nhà máy vẫn luôn kiên cường bám xưởng, lao động quên mình, hy sinh ngày đêm sửa chữa ô tô, trạm nguồn điện, kịp thời chi viện đắc lực cho tiền tuyến.

Ngày 25-5-2020, thừa ủy quyền của Chủ tịch nước, Thiếu tướng Trần Duy Hưng, Chính ủy Tổng cục Kỹ thuật trao Huân chương Lao động hạng Ba tặng Nhà máy Z151. Ảnh: qdnd.vn.

Sự kiện quốc tế

- Ngày 25-5-1810: Ngày Cách mạng tháng 5 của Argentina thành công.

- Ngày 25-5-1946: Ngày Quốc khánh Jordan.

- Ngày 25-5-1963: Tổ chức Thống nhất châu Phi (gọi tắt là OAU) là một tổ chức liên chính phủ khu vực được thành lập tại Addis Abeba (Ethiopia) với hơn 50 nước thành viên. Mục đích của OAU là thúc đẩy việc củng cố sự đoàn kết và thống nhất giữa các nước Châu Phi; phối hợp và phát triển mối quan hệ hợp tác giữa các nước thành viên; hợp nhất sự nỗ lực của các nước thành viên nhằm bảo đảm những điều kiện tốt nhất cho các dân tộc Châu Phi; bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ, chủ quyền và độc lập, chống lại chủ nghĩa thực dân cũ và mới; phát triển hợp tác quốc tế trên cơ sở Hiến chương Liên hợp quốc và Tuyên ngôn về quyền con người.

- Ngày 25-5-1977: Bộ phim khoa học giả tưởng Chiến tranh giữa các vì sao (Star wars) do George Lucas viết kịch bản và đạo diễn, được phát hành và trở thành một trong những bộ phim thành công nhất mọi thời đại. Bộ phim đã nhận được bảy giải Oscar, đồng thời có doanh thu đạt 461 triệu đô la tại Mỹ và tổng cộng gần 800 triệu đô la trên toàn thế giới

Theo dấu chân Người

- Ngày 25-5-1922, trên báo “L’Humanité” (Nhân Đạo), với tinh thần cộng sản, Nguyễn Ái Quốc viết bài “Mấy ý nghĩ về vấn đề thuộc địa” đóng góp ý kiến cho Đảng Cộng sản Pháp về những khó khăn đối với vấn đề thuộc địa. Người nhấn mạnh: "Đảng không thể thỏa mãn với những bản tuyên ngôn chỉ thuần là bằng tình cảm và không có kết quả gì như thời Quốc tế thứ nhất và Quốc tế thứ hai nữa, mà cần phải có một kế hoạch hoạt động chính xác, một chính sách có hiệu quả và thiết thực". Đồng thời chỉ ra 5 khó khăn trong vấn đề thuộc địa. Bài báo kết luận: "Trước những khó khăn đó, Đảng phải làm gì? Tăng cường công tác tuyên truyền của Đảng để khắc phục". (Hồ Chí Minh toàn tập - Nxb Chính trị quốc gia Sự thật 2011, tập 1)

- Ngày 23-5-1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư cảm ơn Quốc hội, Chính phủ, các đảng và các đoàn thể, đồng bào cả nước cùng bè bạn nước ngoài đã chúc mừng nhân ngày sinh của mình. Thư viết: “Nhân dịp này, tôi xin hứa với đồng bào rằng từ đây về sau, cũng như từ đây về trước, tôi sẽ ra sức phấn đấu để giữ gìn quyền tự chủ của nước nhà, quyền tự do của dân tộc, quyền dân chủ của đồng bào. Tôi xin hứa với bạn hữu các nước rằng tôi sẽ dùng tinh thần lực lượng nhỏ mọn của tôi để giúp vào xây đắp mối thân thiện giữa các dân tộc”. (Hồ Chí Minh toàn tập - Nxb Chính trị quốc gia Sự thật 2011, tập 4)

- Ngày 25-5-1947, Chủ tịch Hồ Chí Minh viết “Thư gửi nhân dân Pháp sau cuộc hội kiến với Pôn Muýt (Paul Mus), đại diện cao ủy Pháp Bôlae”, trong thư nêu rõ: “Bọn quân phiệt thực dân đã bắt buộc chúng tôi phải tiếp tục chiến đấu, chúng tôi sẽ chiến đấu đến cùng, chúng tôi lấy câu châm ngôn hiên ngang của các bạn làm châm ngôn của chúng tôi: “Thà chết không làm nô lệ”. Chúng tôi chiến đấu vì công lý. Chúng tôi sẽ tồn tại; chúng tôi sẽ chiến thắng”.

- Ngày 25-5-1948, Báo Cứu Quốc đăng bài Bác trả lời phỏng vấn của tờ báo Pháp “Frères d ’Armes”: “Hỏi: Thưa Chủ tịch, Chủ tịch ghét gì nhất? Trả lời: Điều ác / Hỏi: Thưa Chủ tịch, Chủ tịch yêu gì nhất? Trả lời: Điều thiện / Hỏi: Chủ tịch cầu mong gì nhất? Trả lời: Nền độc lập của nước tôi và của tất cả các nước trên hoàn cầu / Hỏi: Thưa Chủ tịch, Chủ tịch sợ gì nhất? Trả lời: Chẳng sợ gì cả! Một người yêu nước không sợ gì hết và nhất thiết không được sợ gì”. (Hồ Chí Minh toàn tập - Nxb Chính trị quốc gia Sự thật 2011, tập 5)

- Ngày 25-5-1954, Báo Nhân Dân đăng bài “Tuyên truyền” của bác Hồ với bút danh C.B. Trong đó, Bác phê phán quan niệm chủ quan coi thường tuyên truyền của địch và nhấn mạnh: “Trách nhiệm của mỗi cán bộ, của mỗi người yêu nước, là tìm mọi cơ hội, dùng mọi hình thức, để đập tan tuyên truyền giả dối và thâm độc của địch. Chúng ta phải đánh thắng địch về mặt tuyên truyền, cũng như bộ đội ta đã đánh thắng địch về mặt quân sự!”. (Hồ Chí Minh toàn tập - Nxb Chính trị quốc gia Sự thật 2011, tập 8)

Báo Nhân Dân, số 188, từ ngày 25 đến ngày 27-5-1954, tr.2.

Lời Bác dạy ngày này năm xưa

“Ngòi bút của các bạn cũng là những vũ khí sắc bén trong sự nghiệp phò chính trừ tà, mà anh em văn hóa và trí thức phải làm cũng như là những chiến sĩ anh dũng trong công cuộc kháng chiến để tranh lại quyền thống nhất và độc lập cho Tổ quốc”.

(Hồ Chí Minh toàn tập - Nxb Chính trị quốc gia Sự thật 2011, tập 5)

Lời dạy đó của Bác được trích trong bức thư Người viết “Gửi anh em văn hóa và trí thức Nam Bộ” vào ngày 25 tháng 5 năm 1947, trong thư Bác nhắn nhủ: “Ngòi bút của các bạn cũng là những vũ khí sắc bén trong sự nghiệp phò chính trừ tà, mà anh em văn hoá và trí thức phải làm cũng như là những chiến sĩ anh dũng trong công cuộc kháng chiến để tranh lại quyền thống nhất và độc lập cho Tổ quốc. Nhân dân ta sẵn lòng thân thiện với nhân dân Pháp, nhưng quyết không chịu làm nô lệ cho thực dân phản động. Anh em văn hoá với trí thức là lớp tiên tri tiên giác, càng phải quyết tâm không chịu làm nô lệ”.

Người khẳng định mặt trận văn hóa như một “cuộc chiến khổng lồ” giữa chính và tà, giữa cách mạng và phản cách mạng. Trong cuộc chiến đó, người “nghệ sĩ là chiến sĩ, tác phẩm văn nghệ là vũ khí” đấu tranh; đội ngũ trí thức vững mạnh là trực tiếp nâng tầm trí tuệ của dân tộc, sức mạnh của đất nước, nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng và chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị. Để làm tròn nhiệm vụ, đội ngũ nghệ sĩ, trí thức phải bám sát cuộc sống thực tiễn, đi sâu vào quần chúng, phê bình nghiêm khắc những thói xấu như tham ô, lười biếng, lãng phí, quan liêu, ca tụng chân thật những tấm gương người tốt việc tốt cho mọi người học tập và giáo dục con cháu đời sau. Đội ngũ trí thức với trình độ học vấn, chuyên môn cao của mình phải quan tâm và có chính kiến trước những vấn đề chính trị - xã hội nóng bỏng của thời cuộc thông qua các bài viết, bài nói để dẫn dắt, định hướng quần chúng nhân dân. Học tập và làm theo lời dạy của Người, nhiều nhà văn, nhạc sĩ, nghệ sĩ, trí thức, học giả, nhà nghiên cứu… đã hăng hái tham gia vào sự nghiệp cách mạng, dùng tri thức, sự hiểu biết và tài năng của mình cống hiến cho cách mạng, phục vụ nhân dân một cách tận tụy, hết mình thông qua các công trình, tác phẩm, bài viết.

Ngày 19-5-2022, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, lãnh đạo Bộ Quốc phòng, Bộ Khoa học và Công nghệ cùng đại biểu chụp ảnh với các tác giả đoạt Giải thưởng Hồ Chí Minh về khoa học và công nghệ. Ảnh: Qdnd.vn

Thực hiện Di huấn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, những năm qua, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị đã xây dựng nhiều chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ văn hóa nghệ thuật, cán bộ nghiên cứu khoa học có chất lượng tốt, số lượng phù hợp, cơ cấu hợp lý. Trong đó chú trọng quy hoạch, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, chỉ huy, cán bộ nghiên cứu, sáng tác các Viện, trung tâm nghiên cứu, các đoàn nghệ thuật, đoàn văn công, các học viện, nhà trường là những cán bộ vừa có trình độ chuyên môn giỏi, kinh nghiệm và năng lực sáng tạo, vừa có phẩm chất chính trị đạo đức tốt, luôn tâm huyết, yêu nghề, gắn bó với Quân đội và đơn vị. Đổi mới chính sách nhằm thu hút, giữ gìn và phát triển mạnh mẽ nguồn nhân lực chất lượng cao về lĩnh vực khoa học công nghệ, về văn hóa nghệ thuật trong Quân đội. Chủ động tìm tòi, đổi mới, xây dựng các cơ chế, chính sách để thu hút được nguồn nhân lực chất lượng cao về lĩnh vực khoa học công nghệ, về nghệ thuật, tạo điều kiện thuận lợi để họ sáng tạo, nghiên cứu, cống hiến. Thường xuyên làm tốt công tác biểu dương, khen thưởng, tôn vinh các tập thể, cá nhân có các công trình, đề tài, tác phẩm, sáng kiến đạt chất lượng tốt để cổ vũ, động viên, khích lệ phát triển thành phong trào sâu rộng trong toàn quân, góp phần hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

Dấu ấn Bác Hồ trên Báo Quân đội nhân dân

- Trên trang nhất báo Quân đội nhân dân số 2514 ra ngày 25-5-1968, đăng trang trọng bức ảnh Đoàn Chủ tịch kỳ họp thứ 4 của Quốc hội khóa III.

Trang nhất báo Quân đội nhân dân số 2514

- Trang nhất báo Quân đội nhân dân số 2876 ra ngày 25-5-1969 có đăng bức điện cảm ơn của Chủ tịch Hồ Chí Minh cho Chủ tịch Nguyễn Hữu Thọ và Chủ tịch Trịnh Đình Thảo.

Trang nhất báo Quân đội nhân dân số 2876 .

- Trang ba báo Quân đội nhân dân số 3237 ra ngày 25-5-1970 có đăng di vật lịch sử về Hồ Chủ tịch và bức ảnh chân dung của Người.

Trang ba báo Quân đội nhân dân số 3237.

THANH HƯƠNG (Tổng hợp)