Các trường hợp ung thư đại tràng ở người bệnh <50 tuổi đang gia tăng ở mức đáng báo động. Người bệnh ung thư đại tràng giai đoạn đầu không có triệu chứng nên thường phát hiện bệnh muộn. Do đó, nhiều người đặt câu hỏi: không biết triệu chứng ung thư đại tràng giai đoạn đầu như thế nào? Bài viết dưới đây, BS CKII Nguyễn Trần Anh Thư, Khoa Ung Bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM sẽ giải đáp thắc mắc về ung thư đại tràng giai đoạn đầu và lưu ý một số triệu chứng không thể bỏ qua.
Tầm quan trọng của việc nhận biết biểu hiện của ung thư đại tràng giai đoạn đầu
Người bệnh nhận biết biểu hiện của ung thư đại tràng ở giai đoạn càng sớm, hiệu quả điều trị càng cao (1). Ung thư đại tràng thường gặp ở người lớn tuổi, tuy nhiên bệnh có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi. Thông thường, người trẻ tuổi sẽ không tầm soát ung thư đại tràng thường xuyên vì căn bệnh này vẫn còn tương đối hiếm gặp ở độ tuổi trẻ. Tuy nhiên, các trường hợp ung thư đại tràng ở người bệnh <50 tuổi đang gia tăng ở mức đáng báo động. (2)
Ung thư đại tràng (Colon Cancer) là bệnh ung thư xảy ra ở đại tràng (phần dài nhất của ruột già). Quá trình sinh ung thư thường xuất phát từ các polyp trong đại tràng. Polyp không phải ung thư, không có triệu chứng nhưng theo thời gian một số tế bào có thể biến đổi thành ung thư. Vì vậy, người bệnh cần tầm soát định kỳ để tìm polyp trong đại tràng. Việc tìm và loại bỏ polyp giúp ngừa bệnh ung thư đại tràng hiệu quả.
Ung thư đại tràng giai đoạn đầu thường chỉ mới xuất hiện khối u nhỏ chưa vượt qua thành đại tràng, chưa di căn hạch và các cơ quan lân cận. Ở giai đoạn này, kết quả điều trị bệnh rất cao. Do đó, người bệnh nên chủ động đến khoa Ung bướu để được bác sĩ thăm khám, thực hiện các xét nghiệm tầm soát và điều trị bệnh sớm khi có các dấu hiệu báo động.
Tổng hợp các triệu chứng ung thư đại tràng giai đoạn đầu
- Chán ăn, đầy bụng: người bệnh cảm thấy khó tiêu, đầy hơi, chướng bụng và ăn không ngon miệng. Nhóm triệu chứng này có thể gặp trong các bệnh lý viêm nhiễm đường tiêu hóa, nhưng cũng có thể thuộc triệu chứng báo động trong ung thư đại tràng giai đoạn đầu.
- Giảm cân bất thường: giảm cân bất thường, không rõ nguyên nhân có thể là dấu hiệu ung thư đại tràng giai đoạn đầu hoặc các bệnh liên quan đến đường tiêu hóa.
- Đi tiêu phân nhỏ, dẹt: dấu hiệu này cho thấy đường tiêu hóa gặp vật cản khiến kích cỡ và hình dạng phân thay đổi. Những vật cản trong đường tiêu hóa thường do khối u lớn dần gây ung thư đại tràng.
- Tiêu phân lẫn nhầy máu: người bệnh đi tiêu ra phân nhầy lẫn máu đỏ tươi hoặc máu nhỏ giọt là dấu hiệu phổ biến nhất gợi ý bệnh ung thư đại tràng. Tuy nhiên, dấu hiệu này cũng có thể gặp trong bệnh trĩ, nứt hậu môn. Vì vậy, khi có dấu hiệu trên người bệnh hãy đến gặp bác sĩ khoa Ung bướu, BVĐK Tâm Anh TP.HCM để được khám, chẩn đoán và điều trị bệnh kịp thời.
- Táo bón: táo bón, đi tiêu ít hơn 3 lần/tuần thường cảnh báo bệnh liên quan đường tiêu hóa. Tuy nhiên, nếu triệu chứng táo bón kéo dài, người bệnh không nên chủ quan vì có thể đây dấu hiệu ung thư đại tràng sớm.
- Mệt mỏi, căng thẳng: thường liên quan đến thiếu máu do mất máu trong phân. Người bệnh cảm thấy không đủ sức ngay cả khi đã nghỉ ngơi. Cơ thể suy nhược nhanh chóng và không rõ nguyên nhân.
- Đau bụng: các cơn đau diễn ra bất thường, lúc dữ dội, lúc âm ỉ, tương tự như triệu chứng của viêm đại tràng. Đôi khi đau bụng kèm căng chướng bụng, không đi tiêu được, nôn ói. Đây là dấu hiệu nghiêm trọng do khối u gây tắc ruột. Người bệnh nên đến bệnh viện cấp cứu ngay lập tức.
Người bệnh cần làm gì khi có dấu hiệu gợi ý ung thư đại tràng giai đoạn đầu?
Khi có dấu hiệu gợi ý ung thư đại tràng giai đoạn đầu, người bệnh cần cố gắng giữ tâm lý bình tĩnh và thực hiện những việc sau: (3)
- Tìm hiểu thông tin về bệnh ung thư đại tràng: hãy chủ động hỏi bác sĩ về loại ung thư, giai đoạn bệnh, phương pháp điều trị và tác dụng phụ khi điều trị ung thư đại tràng giai đoạn đầu. Ngoài ra, người bệnh có thể tham khảo thêm thông tin về bệnh này trên trang web của Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh.
- Nhờ sự trợ giúp từ bạn bè và gia đình: nên cân nhắc việc chia sẻ, trao đổi với bạn bè và gia đình để có thể nhận sự hỗ trợ về tinh thầnvật chất trong quá trình khám và điều trị bệnh.
- Chủ động mở lòng, tâm sự với người thân xung quanh: việc này giúp cho người bệnh cảm thấy được lắng nghe và chia sẻ; từ đó giúp lấy lại hy vọng và sức mạnh tinh thần, cải thiện sức khỏe thể chất để bình tâm vượt qua nỗi sợ hãi.
Tầm soát để phát hiện ung thư đại tràng giai đoạn sớm tại BVĐK Tâm Anh
Việc tầm soát phát hiện ung thư đại tràng giai đoạn sớm tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM rất quan trọng, đặc biệt người có yếu tố nguy cơ cao.
Ung thư đại tràng giai đoạn sớm có thể thường không có dấu hiệu hay triệu chứng nào.
Tầm soát ung thư là việc kiểm tra để phát hiện kịp thời các tổn thương bất thường trước khi có triệu chứng. Người bệnh nếu đến khi có triệu chứng mới đến khám và làm các xét nghiệm sẽ không được gọi là tầm soát.
Tầm soát ung thư đại tràng được khuyến cáo với các đối tượng sau:
- Nguy cơ trung bình: người từ 45 tuổi trở lên.
- Nguy cơ cao: cần có kế hoạch tầm soát ung thư đại tràng sớm hơn cho các đối tượng sau:
- Người có tiền căn bản thân mắc các bệnh: đa polyp đại tràng, viêm loét đại tràng mạn tính (bệnh Crohn), ung thư đại trực tràng đã điều trị.
- Người có tiền căn gia đình mắc bệnh ung thư đại trực tràng.
Cách điều trị ung thư đại tràng giai đoạn đầu
Điều trị ung thư đại tràng giai đoạn đầu thường dùng phương pháp phẫu thuật để loại bỏ ung thư. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể đề xuất phương pháp điều trị khác như hóa trị. Việc lựa chọn phương pháp điều trị của người bệnh phụ thuộc vào vị trí và giai đoạn bệnh ung thư. Đồng thời, bác sĩ cũng xem xét tình trạng sức khỏe tổng thể và tâm lý người bệnh khi lên kế hoạch điều trị.
Phương pháp phẫu thuật điều trị ung thư đại tràng giai đoạn đầu sẽ xâm lấn tối thiểu, chẳng hạn như:
- Phẫu thuật cắt polyp nội soi đơn thuần: trường hợp polyp hóa ác, nhưng vẫn còn nằm tại chỗ chưa xâm lấn, bác sĩ sẽ cắt bỏ polyp có thể giúp loại bỏ toàn bộ khối ung thư.
- Cắt niêm mạc nội soi: phương pháp phẫu thuật này, bác sĩ có thể loại bỏ các polyp lớn hơn trong quá trình nội soi. Ngoài ra, bác sĩ dùng các dụng cụ đặc biệt để cắt bỏ polyp và một vùng niêm mạc đại tràng bên dưới polyp.
- Phẫu thuật nội soi cắt đoạn đại tràng mang u: đây là phương pháp phẫu thuật xâm lấn tối thiểu. Bác sĩ sẽ tạo một số vết mổ nhỏ ở thành bụng. Sau đó, bác sĩ dùng các dụng cụ phẫu thuật có gắn camera đi vào ổ bụng thông qua các vết mổ nhỏ và hình ảnh bên trong ổ bụng sẽ được hiển thị trên màn hình. Loại phẫu thuật này sẽ giúp cắt bỏ các tổn thương không thể lây qua nội soi đại tràng. Ngoài ra, bác sĩ phẫu thuật cũng sẽ dễ dàng lấy các hạch bạch huyết ở khu vực xung quanh khối u.
Làm thế nào để phòng ngừa ung thư đại tràng?
Một số cách phòng ngừa ung thư đại tràng, bao gồm: (4)
- Tầm soát ung thư đại tràng: người có nguy cơ mắc ung thư đại tràng mức trung bình cần tầm soát khi ở độ tuổi 45. Với người có nguy cơ ung thư đại tràng cao cần tầm soát sớm hơn, tùy theo tiền sử bản thân hoặc gia đình có người mắc bệnh.
- Xây dựng lối sống lành mạnh: người bệnh cần giữ lối sống lành mạnh với những điều sau:
-
- Ăn nhiều loại trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt: bổ sung thực đơn ăn uống có những loại trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt chứa vitamin, khoáng chất, chất xơ và chất chống oxy hóa để giúp ngừa ung thư đại tràng.
- Uống rượu có chừng mực: nếu uống rượu, người bệnh nên uống không quá 1 ly/ngày (với phụ nữ) và 2 ly/ ngày (với nam giới).
- Bỏ thuốc lá: hỗn hợp khói thuốc lá chứa hơn 7.000 hóa chất độc hại, trong đó ít nhất 70 chất được biết đến là nguy cơ cao gây ung thư ở người và động vật. Nếu người bệnh gặp khó khăn trong việc bỏ thuốc lá, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn cách bỏ thuốc và vẫn giữ ổn định sức khỏe thể chất, tinh thần.
- Tập thể dục mỗi ngày: hãy giữ thói quen tập thể dục ít nhất 30 phút/ngày. Nếu lâu ngày không vận động, hãy bắt đầu từ từ và tăng dần thời gian lên. Ngoài ra, người bệnh có thể gặp bác sĩ để được khám và tư vấn chương trình tập thể dục phù hợp với tình trạng bản thân.
- Duy trì cân nặng khỏe mạnh: nếu đang có cân nặng ổn định, hãy cố gắng duy trì bằng cách kết hợp chế độ ăn uống lành mạnh với tập thể dục hàng ngày. Nếu cần giảm cân, hãy gặp bác sĩ để được kiểm tra và lên lịch trình giảm cân lành mạnh.
Khoa Ung bướu BVĐK Tâm Anh TP.HCM được đầu tư xây dựng theo tiêu chuẩn quốc tế, cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe hàng đầu, áp dụng mô hình điều trị đa mô thức và cá thể hóa trong điều trị ung thư.
Để đáp ứng nhu cầu thực tế về điều trị toàn diện kết hợp dịch vụ chăm sóc bệnh nhân chuyên nghiệp, khoa Ung bướu BVĐK Tâm Anh TP.HCM định hướng trở thành một trong những trung tâm tư vấn và điều trị ung thư hàng đầu trên địa bàn thành phố, góp phần giải quyết gánh nặng về bệnh tật ung thư tại TP.HCM và các khu vực lân cận, đồng thời giảm áp lực cho các bệnh viện tuyến công lập.
Khoa Ung bướu BVĐK Tâm Anh TP.HCM còn có trang thiết bị hiện đại, có đội ngũ y bác sĩ chuyên môn cao luôn hỗ trợ chăm sóc chuyên biệt cho từng người bệnh, hỗ trợ và tiếp cận với chuyên gia y tế hàng đầu ở nước ngoài, cập nhật nhanh phác đồ điều trị tương đương với tiêu chuẩn thế giới giúp nâng cao chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh cho bệnh nhân ung thư trong khu vực và bệnh nhân trở về từ các trung tâm y tế nước ngoài.
Khoa Ung bướu BVĐK Tâm Anh TP.HCM đảm nhận các chức năng, nhiệm vụ, bao gồm:
- Tư vấn và hướng dẫn tầm soát nhằm phát hiện, điều trị sớm bệnh ác tính trong cộng đồng.
- Từng bước triển khai dịch vụ khám và điều trị bệnh đa dạng, phù hợp với nhu cầu của người bệnh.
- Khám. điều trị bệnh ung bướu (lành tính hoặc ác tính).
- Tổ chức tiếp nhận, khám, cấp cứu, tầm soát và điều trị người bệnh ung thư từ phòng khám, bệnh viện, trung tâm y tế ở trong và ngoài nước.
- Phối hợp với các khoa khác (Sản, Ngoại, Nội, Chẩn đoán hình ảnh,…) để lập kế hoạch điều trị toàn diện, đa mô thức với người bệnh ung thư; cập nhật, ứng dụng tiến bộ về sinh học phân tử để xây dựng chiến lược cá thể hóa trong điều trị; cải thiện chất lượng sống cho người bệnh.
- Điều trị và chăm sóc giúp giảm nhẹ triệu chứng người bệnh ung thư giai đoạn cuối vượt quá khả năng bằng phương pháp khác (hóa trị, phẫu thuật, xạ trị….).
- Sử dụng thuốc trúng đích, tiêm truyền hóa chất, thuốc miễn dịch giúp điều trị bệnh ung thư.
- Tham gia nghiên cứu khoa học và triển khai ứng dụng tiến bộ khoa học nhằm phục vụ khám, chữa, phòng bệnh, phục hồi chức năng và chống ung thư.
Trong tương lai, khoa Ung bướu BVĐK Tâm Anh TP.HCM hướng tới mục tiêu:
- Xây dựng và hoàn thiện các quy trình điều trị.
- Hoàn thiện hệ thống hỗ trợ thông tin cho bệnh nhân.
- Từng bước triển khai các dịch vụ khám chữa bệnh đa dạng, hợp lý để đáp ứng nhu cầu của bệnh nhân.
- Học hỏi, cập nhật và ứng dụng các thông tin, kiến thức mới.
- Tiếp tục đào tạo cả trong và ngoài nước để đảm bảo chất lượng khám chữa bệnh ngày càng tăng, cam kết luôn tạo được lòng tin và duy trì sự hài lòng của bệnh nhân.
Triệu chứng ung thư đại tràng giai đoạn đầu thường mơ hồ và dễ nhầm lẫn. Thông qua bài này, nếu người bệnh nhận thấy có dấu hiệu bất thường hãy đến khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM để được bác sĩ thăm khám, chẩn đoán và lên kế hoạch điều trị kịp thời.
